Hiện nay, nhiều người trẻ mắc bệnh giãn tĩnh mạch bàn chân do nhiều thói quen xấu. Vậy Giãn tĩnh mạch bàn chân là gì ? Có nguy hiểm không ? Hãy cùng BUHEUNG tìm hiều qua bài viết bên dưới nhé!!
Giãn tĩnh mạch bàn chân là gì?
Giãn tĩnh mạch chi dưới, còn được gọi là giãn tĩnh mạch bàn chân, là tình trạng máu bị ứ đọng ở chân, không thể chảy lên tĩnh mạch chủ để quay lại tim như bình thường. Hiện tượng này làm tăng áp lực thủy tĩnh trong tĩnh mạch, khiến chúng phình ra. Nếu không được chữa trị đúng cách và kịp thời, bệnh sẽ tiến triển và làm giảm lưu lượng máu động mạch cung cấp cho chân.
Hậu quả là người bệnh sẽ trải qua cảm giác nặng nề ở chân, đau nhức, sưng phù, tê bì, cảm giác như kiến bò, và chuột rút ban đêm. Trong những trường hợp nghiêm trọng hơn, các rối loạn lưu thông máu nuôi dưỡng chân có thể dẫn đến biến chứng như chàm da và loét chân không lành, khiến quá trình điều trị kéo dài và phức tạp hơn. Tình trạng giãn tĩnh mạch ở người trẻ đang có xu hướng gia tăng trong thời gian gần đây.
Nguyên nhân gây ra giãn tĩnh mạch bàn chân
Bình thường, dòng máu từ tĩnh mạch ở chân di chuyển ngược lên tim theo một chiều từ dưới lên trên (trái ngược với lực hút của trọng lực khi đứng) nhờ hệ thống van tĩnh mạch, lực hút tạo ra từ hoạt động của tim, cơ thành ngực và áp lực từ các cơ bắp ở cẳng chân.
Các tác động ảnh hưởng đến cơ chế duy trì dòng máu một chiều này như việc đứng lâu, chèn ép tĩnh mạch vùng chậu, ít vận động cơ cẳng chân… lâu ngày sẽ làm cho các van một chiều mất chức năng, khiến thành tĩnh mạch giãn ra, yếu đi và tạo ra dòng máu trào ngược qua van theo trục tĩnh mạch hiển lớn, hiển bé hay tĩnh mạch sâu, di chuyển ngược xuống chân. Dòng máu trào ngược này gây tăng áp lực trong lòng trục tĩnh mạch lớn, sau đó truyền qua các tĩnh mạch nhỏ làm giãn cả tĩnh mạch lớn và nhỏ.
Các yếu tố dẫn đến nguy cơ gây suy giãn tĩnh mạch: Di truyền, tuổi tác, công việc đứng nhiều, thừa cân, mang thai.
- Di truyền: Yếu tố di truyền đóng vai trò quan trọng. Nếu gia đình có tiền sử bị giãn tĩnh mạch, nguy cơ mắc bệnh sẽ cao hơn.
- Đứng hoặc ngồi quá lâu: Công việc đòi hỏi phải đứng hoặc ngồi lâu mà không di chuyển cũng làm tăng nguy cơ bị giãn tĩnh mạch.
- Tuổi tác: Người lớn tuổi có nguy cơ cao hơn do các tĩnh mạch mất dần độ đàn hồi.
- Phụ nữ mang thai: Phụ nữ có nguy cơ mắc cao hơn, có thể do sự thay đổi hormone trong thai kỳ, kỳ kinh nguyệt, hoặc khi sử dụng thuốc tránh thai.
- Béo phì: Thừa cân làm tăng áp lực lên các tĩnh mạch ở chân.
Triệu chứng của giãn tĩnh mạch bàn chân
Ở giai đoạn đầu, các dấu hiệu của bệnh thường không rõ ràng và chỉ thoáng qua. Người bệnh có thể cảm thấy chân nặng nề, có khi thấy giày dép chật hơn bình thường. Trong những trường hợp nghiêm trọng hơn, họ có thể gặp phải cảm giác mỏi mệt dễ dàng khi đứng lâu hoặc ngồi lâu, cảm nhận như bị kim châm hoặc kiến bò ở vùng cẳng chân, và chuột rút vào ban đêm. Họ cũng có thể nhận thấy các mạch máu nhỏ li ti trên da như mạng nhện (spider vein) hoặc các mạch máu lớn và sâu hơn dưới dạng lưới ở lớp da nông. Những biểu hiện này có thể giảm đi khi người bệnh nghỉ ngơi, do các tĩnh mạch chưa giãn nở nhiều, và vì thế người bệnh thường ít để ý và dễ bỏ qua.
Trong giai đoạn tiến triển, chân của người bệnh bắt đầu bị phù ở vùng mắt cá hoặc bàn chân. Da vùng cẳng chân thường thay đổi màu sắc, là dấu hiệu của sự loạn dưỡng do máu tĩnh mạch ứ lâu ngày. Các tĩnh mạch căng phồng gây ra cảm giác đau nhức ở chân, và máu có thể rỉ ra ngoài tĩnh mạch gây ra phù chân. Hiện tượng này không giảm khi người bệnh nghỉ ngơi. Trong các trường hợp nghiêm trọng hơn, người bệnh có thể thấy các đoạn tĩnh mạch lớn nổi lên rõ trên da thường xuyên, và các vết thâm sạm xuất hiện trên da.
Trong giai đoạn biến chứng của giãn tĩnh mạch, các tĩnh mạch nông thường bị giãn to thành các búi, có thể gặp phải viêm và hình thành huyết khối bên trong. Cùng với tình trạng loét do thiếu dinh dưỡng, điều này có thể dẫn đến các vết loét và nguy cơ nhiễm trùng.
Mức độ nguy hiểm của giãn tĩnh mạch bàn chân
Giãn tĩnh mạch bàn chân nếu không kịp thời điều trị sẽ gây ra những biến chứng vô cùng nguy hiểm có thể dễn đến tử vong.
Viêm tĩnh mạch (phlebitis)
Viêm tĩnh mạch (phlebitis) do suy giãn tĩnh mạch là tình trạng viêm của thành của các tĩnh mạch do sự giãn nở và suy yếu của các mạch máu tĩnh mạch.
Huyết khối tĩnh mạch sâu (deep vein thrombosis – DVT): cục máu đông trong tĩnh mạch sâu.
Khi bị suy tĩnh mạch chi dưới, máu tĩnh mạch không thể quay trở lại tim một cách chính xác do các van tĩnh mạch thường bị suy và mở rộng, dẫn đến sự dồn máu tĩnh mạch xuống chân và hình thành dòng máu ứ đọng. Có hai loại cục máu đông: cục máu đông trên bề mặt trong các trường hợp giãn tĩnh mạch nông (hoặc viêm tĩnh mạch), và cục máu đông trong tĩnh mạch sâu, được gọi là huyết khối tĩnh mạch sâu (DVT).
Cục máu đông trong tĩnh mạch sâu có thể di chuyển theo dòng máu đến phổi, gây thuyên tắc phổi và tiềm ẩn nguy cơ tử vong. Đây là một trong những mối đe dọa sức khỏe nghiêm trọng nhất liên quan đến giãn tĩnh mạch khi không được điều trị đúng hướng.
Loét da: do tuần hoàn máu kém.
Khoảng 70% các vết loét ở chân xuất hiện do các vấn đề liên quan đến tĩnh mạch, đặc biệt là suy tĩnh mạch. Các dấu hiệu thường gồm sưng, phát ban và thay đổi màu nâu trên các vùng bị ảnh hưởng, thường tập trung ở phía dưới 1/3 của cẳng chân và mặt trong của mắt cá chân. Tình trạng này có thể gây đau đớn và mệt mỏi, và việc điều trị thường kéo dài và tốn kém, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và tài chính của người bệnh.
Có thể thấy rằng, biến chứng do suy giãn tĩnh mạch là vô cùng nguy hiểm vì vậy thời gian đầu khi mới phát hiện chúng ta không nên chủ quan mà nên đến thăm khám bác sĩ điều trị, xây dựng một lối sống lành mạnh, loại bỏ những thói quen xấu.
Điều trị giãn tĩnh mạch bàn chân
Điều trị không phẫu thuật
Vớ y khoa
Băng ép liệu pháp là một phương pháp điều trị có hiệu quả, mặc dù cơ chế hoạt động của nó vẫn chưa được hoàn toàn hiểu rõ. Hiệu quả lâm sàng của phương pháp này phụ thuộc vào hai yếu tố chính: lực ép bề mặt và độ cứng của cơ bắp chân.
Lực ép bề mặt được định nghĩa là áp lực mà vớ áp dụng lên bề mặt da của khu vực bị bệnh. Áp lực của vớ được tính toán cẩn thận trong môi trường phòng thí nghiệm để đảm bảo tính hiệu quả của sản phẩm.
Vớ áp lực được dệt bằng các kỹ thuật đặc biệt để đảm bảo rằng áp lực phân bố đều trên từng phần của chân, phù hợp với cấu trúc sinh lý. Chúng có độ chặt chẽ cao hơn ở khu vực cổ chân và dần lỏng lẻo hơn khi đi lên cao. Vớ áp lực luôn ôm sát chân và hỗ trợ đẩy máu theo các tĩnh mạch lên về tim.
Sử dụng thuốc
Mặc dù chưa có nghiên cứu nào chứng minh hiệu quả của thuốc trong việc ngăn ngừa sự phát triển của bệnh tĩnh mạch, nhưng các loại thuốc tăng cường tĩnh mạch có thể hữu ích để cải thiện các triệu chứng. Chúng được đề xuất sử dụng trong một chu kỳ ba tháng và có thể tiếp tục sau khi các triệu chứng tái phát. Tuy nhiên, thuốc không thể thay thế cho lối sống lành mạnh và việc sử dụng vớ áp lực.
Tập thể dục
Tập thể dục đều đặn giúp cải thiện tuần hoàn máu trong tĩnh mạch và giảm huyết áp, có vai trò quan trọng trong điều trị suy giãn tĩnh mạch. Các hoạt động như bơi lội, đi bộ, đạp xe và yoga, thực hiện ít nhất 30 phút mỗi ngày, giúp cải thiện sự lưu thông máu và tăng cường sự săn chắc của cơ bắp xung quanh tĩnh mạch chân.
Người bị suy giãn tĩnh mạch chân nên được hướng dẫn và theo dõi bởi bác sĩ hoặc chuyên gia vật lý trị liệu để đảm bảo hiệu quả tối đa khi tập luyện. Đây là một phương pháp điều trị hiệu quả giúp cải thiện tình trạng bệnh.
Trước khi bắt đầu tập luyện, nên kết hợp hít thở sâu để tăng cường tuần hoàn máu. Hít vào bằng mũi đều và sâu đến tối đa, để ngực nở rộ và bụng phình lên. Sau đó, thở ra bằng miệng thoải mái và tự nhiên, không kìm và không thúc. Trong quá trình tập, cần thực hiện động tác đều đặn, nhẹ nhàng, không quá nhanh và tránh căng thẳng quá mức.
Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh
Giảm lượng thực phẩm giàu muối và natri là rất quan trọng để giảm sự giữ nước trong cơ thể. Thay vào đó, nên tăng cường ăn các thực phẩm giàu kali vì kali giúp giảm khả năng giữ nước. Các nguồn giàu kali bao gồm hạnh nhân, hạt hồ trăn, đậu lăng, đậu trắng, khoai tây, rau xanh và cá hồi, cá ngừ.
Bên cạnh đó, việc bổ sung chất xơ cũng rất quan trọng để duy trì sức khỏe đường ruột và ngăn ngừa táo bón. Khi gặp tình trạng táo bón, các cơ bụng và cơ chân phải làm việc mạnh mẽ, tạo áp lực lên các tĩnh mạch ở vùng dưới, dẫn đến khả năng suy giãn. Thực phẩm giàu chất xơ bao gồm hạt, hạt cây đậu, yến mạch, lúa mì, hạt lanh và các loại ngũ cốc.
Ngoài ra, các thực phẩm chứa flavonoid cũng được xem là một phương pháp điều trị hiệu quả cho suy giãn tĩnh mạch. Flavonoid giúp cải thiện lưu thông máu và giảm khả năng đọng máu trong tĩnh mạch. Chúng cũng có tác dụng làm giãn mạch máu, giúp giảm các triệu chứng của suy giãn tĩnh mạch. Hành tây, ớt chuông, rau bina, bông cải xanh, tỏi cũng như trái cây như cam, nho, anh đào, táo, quả việt quất và cacao đều là những nguồn flavonoid phong phú mà bạn có thể dễ dàng bổ sung vào chế độ dinh dưỡng hàng ngày.
Điều trị phẫu thuật
Liệu pháp laser
Phương pháp điều trị này được chỉ đạo bằng siêu âm và thường áp dụng cho các tĩnh mạch có kích thước lớn.
Quá trình can thiệp bao gồm gây tê cục bộ cho bệnh nhân và sử dụng laser để xử lý các tĩnh mạch lớn. Laser biến đổi năng lượng thành nhiệt, gây co rút và phá hủy phần tĩnh mạch được can thiệp. Tĩnh mạch này sau đó bị tắc và không thể dẫn máu đi qua. Phương pháp can thiệp nội soi thường được ưu tiên vì ít xâm lấn hơn, hồi phục nhanh và mang lại kết quả thẩm mỹ tốt hơn.
Tiêm chất gây xơ (sclerotherapy)
Tuy nhiên, do tính hạn chế và nguy cơ cao tái phát, cũng như nguy cơ thuyên tắc phổi, theo hướng dẫn điều trị của Hội Tĩnh mạch học Hoa Kỳ hiện nay, phương pháp chích xơ tạo bọt chỉ được áp dụng cho các trường hợp suy tĩnh mạch ở độ C1. Điều này áp dụng cho giãn mao mạch (telangiectasia) và các tĩnh mạch mạng lưới (reticular vein) nằm nông dưới da, không áp dụng để điều trị tắc và loại bỏ dòng trào ngược trong các tĩnh mạch sâu.
Lời khuyên từ chuyên gia y tế
Nếu bệnh nhân có các triệu chứng của suy tĩnh mạch chân, nên đến các phòng khám chuyên khoa mạch máu để được chẩn đoán và điều trị một cách cụ thể. Đặc biệt, nếu chân bị sưng nhanh, đau đớn nặng hoặc xuất hiện các triệu chứng như khó thở, đau ngực đột ngột, bệnh nhân nên đến bệnh viện để kiểm tra ngay lập tức. Đây có thể là biểu hiện của tắc tĩnh mạch chân hoặc vấn đề liên quan đến động mạch phổi, đều là những biến chứng nguy hiểm của suy van tĩnh mạch.
Người bệnh được chỉ định siêu âm Doppler mạch máu để đưa ra chẩn đoán chính xác và nhận được hướng dẫn điều trị chi tiết từ bác sĩ. Phương pháp này không xâm nhập và không gây hại, giúp phát hiện bệnh một cách tối ưu với độ nhạy và độ chính xác cao từ 95 đến 99%.
Điều trị nội khoa bao gồm sử dụng mang vớ tĩnh mạch kết hợp với thuốc. Phẫu thuật có thể là phẫu thuật stripping để cắt bỏ tĩnh mạch tổn thương, hoặc là phẫu thuật Muller và phẫu thuật nội soi qua da. Can thiệp nội mạch như chích xơ và đốt laser trong tĩnh mạch cũng là các phương pháp được ưa chuộng với nhiều ưu điểm vượt trội như tính thẩm mỹ cao, không để lại sẹo, thời gian phục hồi nhanh, không đau và cho phép bệnh nhân đi lại bình thường ngay sau khi phẫu thuật.
Phòng ngừa giãn tĩnh mạch bàn chân
Để phòng ngừa suy giãn tĩnh mạch bằng phương pháp tại nhà, có thể áp dụng các biện pháp sau:
- Hoạt động thể lực: Đi bộ là một phương pháp hiệu quả để thúc đẩy lưu lượng máu ở chân. Việc thực hiện các bài tập như yoga, đi bộ, bơi lội trong ít nhất 30 phút mỗi ngày giúp cải thiện tuần hoàn máu và làm săn chắc cơ bắp quanh tĩnh mạch chân.
- Kiểm soát cân nặng: Giảm cân nếu cần thiết để giảm áp lực lên tĩnh mạch.
- Lựa chọn giày phù hợp: Tránh sử dụng giày cao gót, thay vào đó chọn giày gót thấp để giảm áp lực lên tĩnh mạch và tăng tính thoải mái khi vận động.
- Tránh quần áo bó sát: Chọn quần áo rộng rãi, thoải mái để không hạn chế lưu lượng máu trong cơ thể.
- Nâng cao chân khi nghỉ ngơi: Để cải thiện lưu thông máu ở chân, nên thường xuyên nghỉ ngơi và nâng cao chân lên so với mức tim, ví dụ như đặt chân lên ba hoặc bốn chiếc gối khi nằm nghỉ.
- Thay đổi tư thế khi ngồi hoặc đứng lâu: Thường xuyên thay đổi tư thế để kích thích lưu lượng máu.
Suy giãn tĩnh mạch sâu có thể gây khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Điều trị bằng các biện pháp tự điều trị và thay đổi lối sống có thể cải thiện các triệu chứng. Tuy nhiên, những trường hợp suy giãn tĩnh mạch nghiêm trọng cần được theo dõi và điều trị bởi các chuyên gia để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.
Hy vọng bài viết giúp bạn có thêm thông tin về vấn đề giãn tĩnh mạch có nguy hiểm không. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào về nội dung bài viết hoặc về ghế massage thì comment ngay phía dưới bài viết này, Buheung sẽ giải đáp ngay. Xem thêm thông tin về ghế massage và thông tin sức khỏe bổ ích tại blog ghế massage Buheung nhé.
Liên hệ:
Fanpage: Buheung.vn – Ghế Massage chăm sóc sức khỏe số 1 Hàn Quốc
Hotline: 1800 6977
ĐƯỢC TÌM KIẾM NHIỀU NHẤT